Tarih araştırmaları bünyesinde yapılmakta olan şehir tarihçiliği çalışmaları son zamanlarda gittikçe yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu çerçevede siyasi tarihimizin önemli bir parçasını oluşturan şehir tarihçiliği ile ilgili araştırmalar Türk toplumu ve kültürü hakkında önemli bilgiler vermektedir. Ancak bu alanda yapılan araştırmalarda sosyo-kültürel ve siyasi tarih derinlemesine incelenirken, dinsel yaşamla ilgili bilgilere yeteri kadar değinilmemesi dikkat çekmektedir. Oysa şehir tarihi ile ilgili araştırmalarda incelenen konuların dini yönünü görmezlikten gelmenin büyük eksiklik olacağı ortadadır. Bu noktadan hareketle XIX. Yüzyılın Son Çeyreğinde Trabzon -Dini, Sosyal ve Kültürel Hayat- adlı çalışmamızda Trabzon şehrinin sosyo-kültürel ve siyasi ve dini yapısını dönemin tarihi belgeleri ışığında incelemeye çalıştık.