Türk târîhinin fecrinde, Merkezî Asya'da, mukaddes bilinen bir orman ve onun içinde sakladığı şehir, Ötüken adını taşıyordu. Ötüken Türk'ün hâkimiyetinde ise, Ötüken'de Türk kaanûnu cârî ise, Ötüken'de Türk Hükümdârı oturuyorsa, her şey yolundadır, her şey kolaydır, saâdet içre saâdet vardır. Kut sâhibi olmak, biraz da Ötüken'in mâhiyetine bağlıdır. Ötüken'sizlik, Türk'ün ters giden tâlihine alem olmuştur. Ötüken esirse, Ötüken yâd ellerde ise, Ötüken kirli ayaklar altındaysa, hayâtın mânâsı kalmamıştır, zilletin en dipsizine yuvarlanılmıştır. Aslında, Ötüken Yış, coğrafî olmanın çok ötesinde, Türklüğün beşiği makâmına yükselmiş kutlu bir beldedir. Bu yüzden, Kavimler Göçü denen târîh selinin ardından Etzelburg (Budapeşte)'a yerleşen atalarımız, Asya'nın Ötüken Yış'ını Tuna'nın iki yakasına yerleştirip, Roma'nın şahsında Çin ve Moğol'u, yâni Tatabı'yı görmeye başlamıştır. Etzelburg (İdil Şehri)'a Ötüken muâmelesi yapan rûh, madde seviyesinden sırıkla atlayıp mânâ iklîmine geçmiştir. Hangimizin soy kütüğünde Tuna suyundan beslenen birkaç dal yoktur? Türk milleti, her bakımdan Tunalıdır. Gelgelelim, hangi zihniyetin tesiri iledir bilinmez, bu milletin çocuğuna, okul kademelerinde Tuna'dan söz ettirilmez. Ötüken'e, Altay Dağları'na, Kâşgar'a, Urumçi'ye, Fergana'ya, Amuderyâ'ya, Sırderyâ'ya, Nil vâdîsine, Kızıldeniz sâhillerine, daha da ötesi, Moskova varoşlarına, Hatt-ı İstivâ'nın epeyice altına hakikî medeniyet meş'alelerini götürüp yakan bir milletin, bunların adını anmaktan korkan nesilleri olabilir mi?