On yedinci yüzyılda Osmanlı'da din ve toplum ilişkilerini gözlemek amacıyla
Naîmâ Tarihi üzerinde gerçekleştirdiğimiz bu çalışma; esasen Naîmâ'nın Din ve
Cemiyet Görüşü (Kayseri, 1990) adıyla hazırladığımız yüksek lisans tez çalışmama
dayanmakta olup toplumun ortaklaşa dinî yaşayışını konu edinen din sosyolojisinin,
Türk-İslam düşünce tarihinde, nasıl bir istikamette geliştiğini göstermek amacını
da taşımaktadır.
Genel olarak din ve toplum ilişkileri yanı sıra Naîmâ'nın bu konudaki
görüşlerini de sunmak amacında olan çalışmamız tarihçi Naîmâ'nın gözlemlerini
içeren pasajlarla zenginleştirilmeye çalışıldı.
Ayrıca başta Kadızadeliler hareketi olmak üzere dönemin dini-sosyal
olaylarına ilişkin görüşleri de desteklenmeye çalışıldı.
Bu çalışmanın iddialı olduğu ve teminat vereceği bir şey varsa, o da; On
yedinci yüzyıl Osmanlı toplumuna ilişkin olarak Naîmâ'nın dinî-sosyal görüşlerinin
ve özellikle de büyük adam sosyolojisine dair görüşlerinin, satırlarına yansımış
olmasıdır.